Ένα παλιό πρωτοχρονιάτικο έθιμο

Παρ, 01/01/2021 - 15:09
H κυρά Πόπη Καρασούλη στις αρχές της δεκαετίας του ‘90 έστρωνε το πρωτοχρονιάτικο τραπέζι πάντα τέτοιες μέρες τηρώντας το παλιό έθιμο.

Η Σοφία Καρασούλη μας θυμίζει αλλοτινές πρωτοχρονιές, όπως τις είχε καταγράψει ο πατέρας της Παναγιώτης: Η  μητέρα της, η συγχωρεμένη η κυρά Πόπη (φωτό) στις αρχές της δεκαετίας του ‘90 έστρωνε το πρωτοχρονιάτικο τραπέζι πάντα τέτοιες μέρες τηρώντας το παλιό έθιμο.

Ο πατέρας περιγράφει το έθιμο έτσι:

«Θυμάμαι, προπολεμικά, δεν μας έκαμνε εντύπωση τόσο η γιορτή των Χριστουγέννων όσο μας γέμιζε χαρά και ενθουσιασμό η Πρωτοχρονιά, "τ' Αγιού Βασιλειού" όπως το λέγαμε. Κάθε σπιτικό στον Κάμπο έπρεπε να 'χει στολισμένο το τραπέζι της αφθονίας. Η μάννα μου, βοηθούμενη από τις αδελφές μου, ετοίμαζαν τα γλυκίσματα, κουραμπιέδες, κουρκουμπίνους, κουλουράκια, δυο-τρεις μέρες πιο μπροστά. Ανάβανε ένα φούρνο συνεταιρικά κάμποσες γειτόνισσες και συναγωνίζονταν ποιανής τα γλυκά θα γινόντανε πιο αφράτα και καλλιτεχνικά.

Την παραμονή στολίζανε το τραπέζι και πάνω του έβλεπες όλα τα καλά και όμορφα του νησιού. Στο κέντρο του ήταν τοποθετημένο ένα βάζο με λουλούδια και πρασινάδες, κομμένα από τις γλάστρες και τον κήπο της αυλής, γύρω πιατέλες με τα φρούτα της εποχής, μανταρίνια, πορτοκάλια, κίτρα, λεμόνια, φιρίκια μήλα του Βόλου, και ξηροί καρποί, όπως καρύδια, αμύγδαλα, φουντούκια και σταφίδες. Η βασιλόπιτα να ξεχωρίζει και να την πλαισιώνουν τα Αϊβασιλιάτικα γλυκά. Επίσης τα ποτά -ούζο, κρασί, κονιάκ- δεν έλειπαν. Τις λουκουμάδες, "τηγανίτες" τις λέγαμε, τις έφτιαχνε η νοικοκυρά πρωί-πρωί να τις φάμε ζεστές και να δώσει στα ζώα -κατσίκα και προβατίνα- για το καλό του χρόνου.

Μετά τη λειτουργία ο παππάς της ενορίας μας -θυμάμαι ήταν τότε στον Χριστό Βαρβασίου ο παπάς Γιάννης Γκιάλας- έπαιρνε τους επιτρόπους και γύριζε στα σπίτια της ενορίας για να ευχηθούν την Καλή Χρονιά. Έπρεπε όλοι να γευθούν κάτι από το πλουσιοπάροχα στολισμένο τραπέζι. Όλη την ημέρα δεν σταματούσαν οι επισκέψεις ανδρών γνωστών και φίλων του πατέρα. Αυτοί δοκιμάζανε ούζο ή κρασί με μεζέδες από το νιοσφαγμένο γουρουνάκι, που πάντοτε έθρεφαν όλο το χρόνο για να το σφάξουν παραμονές Πρωτοχρονιάς. Έπαιρνε κι έδινε το γλέντι, με προεξάρχοντα τραγούδια τα κάλαντα. Ακούγονταν τα παινέματα και το παραδοσιακό "Άγιος Βασίλης έρχεται από την Καισαρεία, 'συ 'σαι αρχόντισσα κυρία". Όμορφα χρόνια με παραδόσεις τηρούμενες κι ας ήτανε δύσκολα στα οικονομικά."

Παναγιώτης Δημ. Καρασούλης, Δεκέμβρης 1998

Του Δημήτρη Φρεζούλη

Σχετικά Άρθρα