Στα παιδικά μου χρόνια, στο χωριό μου όταν κάποιος είχε καρκίνο,ακούγαμε από τους μεγαλύτερους να λένε σε ύφος μυστικιστικό (ο τάδε έχει το κακό…),φοβόταν, ντρεπόταν ,δεν ξέρω ακριβώς πάντως ηταν ταμπού να ειπωθεί η πρόταση απλά (αυτός-ή έχει Καρκίνο). Στη σημερινή εποχή πιστεύω έχει ξεπεραστεί σε αρκετό βαθμό και η αναφορά στην ασθένεια γίνεται πλέον πιο ξεκάθαρα με λιγότερο ταμπού από παλιά. Οι περισσότερς οικογένειες πρέπει να έχουν χάσει και κάποιον δικόν τους από τον Καρκίνο. Εγώ έχασα τον πατέρα μου στα75.
Επειδή τον τελευταίο καιρό,τελευταία χρόνια, δεν ξέρω αν κάνω και λάθος, αλλά ακούμε στον περίγυρό μας και η Χίος είναι μια μικρή κοινωνία που γνωρίζει ο ένας τον άλλον, συχνούς θανάτους αλλά και πολλούς ασθενείς από Καρκίνο. Παραθέτω τον προβληματισμό μου και ορισμένα ερωτήματα προς όποιον αρμόδιο.
Είναι όντως το ποσοστό των θανάτων στη Χίο από Καρκίνο, σε μεγάλο ποσοστό? Αν Ναι από πότε? Από ποιες δεκαετίες και μετά? Η΄ανάμεσα σε ποιες δεκαετίες? Είναι φθίνουσα η κατάσταση ή αυξάνουσα?
Στη καθημερινότητά μας τι λέμε όλοι? πολλά και διάφορα,φήμες, αυτός κάπνιζε, αυτός δεν κάπνιζε, αυτός έπινε, αυτός ήταν κληρονομικό, φταίει το νερό γιατί η Χίος είναι Ηφαιστιογεννής περιοχή, φταίει τα φυτοφάρμακα που τρώμε μέσω των λαχανικών, τα τυποποιημένα προϊόντα, φταίει γιατί μας ψεκάζουν και δεν το καταλαβαίνουμε κλπ
Αν υπάρχει υποψία τοπικά στο νησί μας ότι υπάρχει αύξηση των θανάτων από Καρκίνο, οι αρμόδιοι μπορούν πρώτα σε ένα βαθμό να αναγνωρίσουν ενδεικτικά αν υπάρχει, και μακάρι να κάνω λάθος και να μην υπάρχει, αλλά και να το αποδείξουν με τι μέθοδο τις Στατιστικής, απλά πηγαίνοντας στο ληξιαρχείο τυ Δήμου. Παράδειγμα άκουσα και σήμερα που απεβίωσε κάποιος ότι έφταιγε το «Τσέρνομπιλ», γιατί τότε είχε έλθει το ραδιενεργό σύννεφο στη Χίο σε μεγάλο βαθμό. Πράγματι τότε θυμάμαι και από τοπικές εφημερίδες, αφού είχε μεσολαβήσει το διήμερο του Πάσχα του 1986(μας άφησαν να φάμε όλα τα κατσικάκια που έβοσκαν στο παχύ χορτάρι των «Μπεκερέλ»(Μονάδα μέτρησης ραδιενέργιας), και μετά μας είπαν να μη φάμε φρέσκα προϊόντα για κάποιες μέρες. Θυμάμαι τότε π.χ το κατσικίσιο τυρί είχε πάει από 150 Μπεκερέλ το ανώτερο σε 550 «Μεκερέλ» σε φρέσκα τυριά που εξετάστηκαν στη Χίο και έπρεπε να περάσουν 3 μήνες για να μπορείς να τα φάς Το θυμάμαι καλά διότι ο πατέρας μου είχε τότε κατσίκες και είχαμε στο ένα βαρελάκι γεμάτο από τυριά και είχε τον προβληματισμό μετά την δημοσίευση τι να τα κάνει να τα πετάξει ή να τα αφήσει 3 μήνες και μετά να τα φάμε..
Αυτό λοιπόνπαράδειγμα αν πάρουν και καταγράψουν τους θανάτους λόγω Καρκίνου από το 1986 και μετά και είναι αυξημένοι θα είναι μία ένδειξη ή και απόδειξη ότι οφείλονται στο Τσέρνομπιλ, εφ΄όσν δεν αντοπιστούν και άλλοι παράγοντες που μεσολάβησαν. Θα πεί κάποιος και λοιπόν εάν εντοπιστεί τι έγινε? Εγινε κατά την γνώμη,διότι μπορεί να οφείλεται και σε παράγοντες που μπορούμε να τους αλλάξουμε ή να τους αποφύγουμε, παράδειγμα, το νερό, κλπ.
Και διερωτώμαι το Υπουργεία Υγείας, Ο Ιατρικός Σύλλογος, το τοπικό Πανεπιστήμιο και οιποιοσδήποτε άλλος αρμόδιος φορέας, έχει εντοπίσει τέτοιες ενδείξεις? και εάν ναι,τι έχει κάνει,προχώρησε σε παραπάνω ενέργειες,μελέτες, μέτρα, ενημέρωση του κοινού κλπ, γιατί πρόληψη δεν είναι μόνο η έγκαιρη διάγνωση του Καρκίνου στον άνθρωπο για την καλύτερη αντιμετώπιση, αλλά καλύτερα θα είναι και ο εντοπισμός των εξωγενείς παραγόντων αν υπάρχουν αυτοί, και οι εξάλειψη ή περιορισμός αυτών.
Οθων Π. Τρέμης
12 Μαρ 2019