ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΙΛΙΑΣ. Έφυγε ο τελευταίος των Αρίστων.

Τρί, 13/02/2018 - 21:57
Ξένη Φύλλα

 

Στις 27 Αυγούστου του 2008 έγραφα σε κάποιους φίλους bloger :

 

<< Έξω από τον μικρό κολπίσκο της παραλίας που συνηθίζω να κολυμπώ ( σε απόσταση μισής ώρας κολύμπι από τη μικρή παραλία), υπάρχει ένας βράχος τελείως επίπεδος, που λες και κάποιος τον έβαλε εκεί για να κάθεται κανείς, να αγναντεύει το πέλαγος και να σκέπτεται.

Τον βράχο αυτό τον επισκέπτομαι συχνά , συνήθως για να πώ κανένα θαλασσινό τραγουδάκι, χωρίς το φόβο να με ακούσει κάποιος..

 Σήμερα πήγα με παρέα.

Η συντροφιά μου ήταν ο Βασίλης Φίλιας.

Κουβεντιάσαμε ώρες. Πολλές.

Ακμαίος διανοητής και μεγάλος δάσκαλος, δεν χορταίνεις να κουβεντιάζεις μαζί του.

Δίναμε τη βουτιά της εγκατάλειψης του βράχου, όταν μου είπε την κουβέντα που συνόψισε όλη μας τη συζήτηση και που θέλησα να σας μεταφέρω:

 

-Τι τα θέλεις τα περιττά , όλο το πρόβλημα του ανθρώπου είναι η νοηματοδότηση της ζωής του.

Ο τρόπος που αντιλαμβάνεται την ύπαρξή του.

Το πρόβλημα της νεολαίας σήμερα είναι αυτό ακριβώς . Η ανοηματοδότηση της ζωής.

Όι σημερινές κοινωνίες φροντίζουν να αντικαθιστούν το "είναι" των ανθρώπων με το "έχειν".

Και ο αγώνας των σύγχρονων ανθρώπων είναι για το "έχειν" και όχι για το "είναι".…


Φίλοι μου Όταν οι κουβέντες αυτές γίνονται πάνω σε ένα βράχο καταμεσής του πελάγου όπου το μόνο "έχειν" σου είναι, μόλις μερικές πεταλίδες για φαγητό, ενώ το μυαλό και η ψυχή σου απλώνεται στο άπειρο και νιώθεις πως μπορεί κάποια στιγμή να περάσεις και πέρα από αυτό, τότε η ζωή σου πραγματικά παίρνει άλλο νόημα. Υπάρχεις με ένα άλλο τρόπο... Δοκιμάστε τον.
Δεν θα χάσετε…>>

 

Σήμερα πριν από λίγα λεπτά άκουσα την είδηση της αποδημίας του..

Τελευταία φορά που τον είδα ήταν τον περασμένο Σεπτέμβριο. Η αναπνοή του υποστηριζόταν μηχανικά, όμως το λίγο που κατάφερε να μιλήσει χωρίς τη μάσκα, ήταν για την ανάγκη της φιλοτέχνησης της προτομής του Καλλιμασιώτη Ήρωα Κωστα Περίκου.

 

Πάντα στην πρώτη γραμμή αγώνα .

Δεν μπορώ καν να τον φανταστώ στη δεύτερη..

 

Γεννήθηκε στην Αθήνα και ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές σπουδές του στο 5ο Γυμνάσιο Αρρένων Αθηνών. Στη διάρκεια της Κατοχής, ενώ ήταν μαθητής ακόμη, οργανώθηκε στην Ιερά Ταξιαρχία, (οργανωτική αυτονόμηση πυρήνα της οργάνωσης της Πανελλήνιος Ένωσις Αγωνιζομένων Νέων). Τον Οκτώβριο του 1944 συνελήφθη από τον ΕΛΑΣ αλλά απελευθερώθηκε σύντομα.

Το 1946 εισήχθη στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και το καλοκαίρι του 1949 επιστρατεύτηκε ως έφεδρος αξιωματικός.

Στις αρχές του 1953 πήρε το πτυχίο της νομικής και συνέχισε στο Βερολίνο όπου φοίτησε στη Σχολή Θεωρητικών Οικονομικών. Την διδακτορική εργασία του κατέθεσε στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου. Θέμα της ήταν Η σχέση των κοινωνικά σημαντικών παραγόντων στην κοινωνιολογία του Μαξ Βέμπερ. Το 1961 έλαβε το διδακτορικό του δίπλωμα και επέστρεψε στην Αθήνα όπου εργάστηκε αρχικά στον Οργανισμό Βιομηχανικής Αναπτύξεως στο τμήμα Βιομηχανικών έργων, αλλά παραιτήθηκε και ασχολήθηκε με τη δικηγορία.

Στα τέλη του 1962 εγγράφηκε ως ακροατής στο London School of Economics και εντάχθηκε στην εκδοτική ομάδα του περιοδικού Νέα Οικονομία. Ο Ευάγγελος Παπανούτσος τον κάλεσε να συνεργαστεί στον μορφωτικό σύλλογο Αθήναιονπαραδίδοντας κύκλο μαθημάτων με τίτλο «Οικονομία και Κοινωνία». Το 1964 ήταν ένας από τους συνιδρυτές του Ομίλου Παπαναστασίου και πρόεδρός του. Συνεργάστηκε ακόμα με τα περιοδικά ΕποχέςΤεχνικά χρονικά και Αρχιτεκτονικά θέματα, ενώ συμμετείχε με την οικονομική στήλη της εφημερίδας Εβδομάδα.

Από το 1964 έως το 1967 ήταν γενικός γραμματέας στην Εταιρεία Προγραμματισμού, ενώ στο Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών ανέλαβε την Έρευνα Μετανάστευσης. Με το πραξικόπημα του 1967 ο Βασίλης Φίλιας οργάνωσε μαζί με άλλους διανοουμένους την αντιστασιακή οργάνωση Δημοκρατική Άμυνα. Τον Ιούνιο του 1968 συνελήφθη από την Ασφάλεια και οδηγήθηκε στις Φυλακές Αβέρωφ. Τον Μάιο του 1969 δικάζεται από το Έκτακτο Στρατοδικείο σε κάθειρξη 18,5 ετών. Με την αμνηστία του 1973 αφέθηκε ελεύθερος.

Το 1974 διορίστηκε γενικός διευθυντής στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, όπου παρέμεινε επικεφαλής του κέντρου μέχρι το 1981. Το 1975 διορίστηκε εντεταλμένος υφηγητής Κοινωνιολογίας στην Πάντειο Ανώτατη Σχολή Πολιτικών Επιστημών και το 1977 εκλέχθηκε καθηγητής. Τον Ιούνιο του 1975 διαγράφτηκε από μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ. Από το 1975 συνεργαζόταν με την Ελευθεροτυπία μέχρι το 1986 και συνεξέδιδε το περιοδικό Οικονομία και κοινωνία.

Από το 1977 δίδασκε στη Σχολή Ελευθέρων Σπουδών Εργαστήρι Δημοσιογραφίας. Από το 1978 έως το 1987 έδινε διαλέξεις σε όλη την Ελλάδα στα πλαίσια του Ελεύθερου Ανοιχτού Πανεπιστημίου, θεσμού που σύστησε το Υπουργείο Παιδείας. Το 1980 ο Υπουργός Υγείας Σπυρίδων Δοξιάδης του ανέθεσε τον συντονισμό της ομάδας μελέτης για την οργάνωση του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Το 1980 έως το 1981 διατέλεσε πρύτανης στην Πάντειο. Από το 1982 διατέλεσε πρόεδρος του Εφορευτικού συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδας. Διατέλεσε ακόμη πρόεδρος του Τμήματος Κοινωνιολογίας (1985-1989).

Στις εκλογές του 1985 συμμετείχε ως υποψήφιος συνεργαζόμενος με το ΚΚΕ σε μη εκλόγιμη θέση. Το φθινόπωρο του 1985 ίδρυσε μαζί με άλλους τον φορέαΛαϊκή Αγωνιστική Ενότητα. Το 1986, διαφοροποιούμενος από την φιλοκυβερνητική γραμμή της Ελευθεροτυπίας, αποχώρησε και συνεργάστηκε ως σχολιογράφος στην εφημερίδα Πρώτη από 1986 έως το 1988, οπότε διέκοψε τη συνεργασία του με αυτήν και άρχισε τη συνεργασία του με την εφημερίδα Έθνος.

Στις εκλογές του Ιουνίου του 1989 συμμετείχε ως υποψήφιος του Συνασπισμού στη Β' Αθηνών. Τον Ιούλιο του 1989 διορίστηκε πρόεδρος του Δ.Σ. της Ολυμπιακής Αεροπορίας μέχρι το τέλος του 1992. Από το 1991 ήταν υπεύθυνος της ελληνικής έκδοσης του διεθνούς περιοδικού Ο Σοσιαλισμός του Μέλλοντος.

Πέθανε στις 13 Φεβρουαρίου 2018.[28]

Συγγραφικό έργο

  • Το Συνταγματικόν Δικαίωμα της Ελευθεροτυπίας και η κατά το άρθρον 367 Π.Κ. πρόσθετος προστασία, Αθήνα 1966

  • Το πρόβλημα του σχηματισμού παραγωγικού κεφαλαίου εις τας υπανάπτυκτους οικονομίας Αθήνα 1967

  • Προβλήματα κοινωνικού μετασχηματισμού, εκδ. Παπαζήση, Αθήνα 1974

  • Μαξ Βέμπερ: Συστηματική Κοινωνιολογία και Μεθοδολογία,εκδ. Νέα Σύνορα, Αθήνα 1976

  • Εισαγωγή στη Μεθοδολογία και τις Τεχνικές των Κοινωνικών Ερευνών, Gutenberg,Αθήνα 1977

  • Κοινωνικά Συστήματα, Τόμος Α,εκδ. Νέα Σύνορα, Α. Λιβάνης,Αθήνα 1977

  • Κοινωνικά Συστήματα, Τόμος Β,εκδ. Νέα Σύνορα, Α. Λιβάνης, Αθήνα 1978

  • Όψεις της διατήρησης και της μεταβολής του κοινωνικού συστήματος, Τόμος Α,εκδ. Νέα Σύνορα,Αθήνα 1979

  • Όψεις της διατήρησης και της μεταβολής του κοινωνικού συστήματος, Τόμος Β εκδ. Νέα Σύνορα, Αθήνα 1980

  • Κοινωνιολογικές προσεγγίσεις,Σύγχρονη Εποχή,Αθήνα 1983

  • Κοινωνιολογία Γ’ Λυκείου,εκδ. Παπαζήσης, 1983

  • Αντιπαραθέσεις,Gutenberg,Αθήνα 1984

  • Κοινωνία και εξουσία στην Ελλάδα – Η νόθα αστικοποίηση 1800 - 1864,Gutenberg 1985

  • Οικονομική Ιστορία της Νεώτερης Ελλάδας, Τόμος Α,εκδ. Παπαζήσης, 1985

  • Οικονομική Ιστορία της Νεώτερης Ελλάδας, Τόμος Β,εκδ. Παπαζήσης, 1986

  • Δεκατέσσερα Δοκίμια Κοινωνιολογίας,εκδ. Μπουκουμάνη,Αθήνα 1991

  • Κοινωνικά Συστήματα στον 20ο αιώνα,Gutenberg,Αθήνα 1993

  • Κοινωνιολογία της Οικονομίας,Gutenberg,Αθήνα 1994

  • Κοινωνιολογία της Υπανάπτυξης,Σύγχρονη Εποχή,Αθήνα 1996

  • Αναφορές στην κοινωνική πραγματικότητα του τέλους του 20ου αιώνα, εκδ. Ι. Σιδέρη,Αθήνα 1996

  • Τα αξέχαστα και τα λησμονημένα,εκδ. Παπαζήση, Αθήνα 1997

  • Σύγχρονες Κοινωνικές Επιστήμες-Θεωρία και Πράξη: Προβληματισμοί και Επισημάνσεις εκδ. Ι. Σιδέρη,Αθήνα 1997

  • Σύγχρονες Κοινωνικές Επιστήμες-Θεωρία και Πράξη: Προβληματισμοί και Επισημάνσεις ΙΙ. Ι. Σιδέρη, Αθηνα 1998

  • Κοινωνιολογία του Πολιτισμού, Τόμος Α,εκδ. Παπαζήση,Αθήνα 2000

  • Κοινωνιολογία του Πολιτισμού, Τόμος Β,εκδ. Παπαζήση,Αθήνα 2001

  • Η λογιστική της παγκοσμιοποίησης και η λογική της ιστορικής εναντίωσης,εκδ. Κάκτος,Αθήνα 2001

  • Κοινωνιολογικές παρεμβάσεις,εκδ. Παπαζήση,Αθήνα 2002

  • Κοινωνιολογία του Πολιτισμού, Τόμος Γ, εκδ. Παπαζήση, Αθήνα 2005

  • Ανεστραμμένα Είδωλα,εκδ. Παπαζήση,Αθήνα 2007

  • Συμβολή στον επαναπροσδιορισμό της ψυχολογίας ως επιστήμης του ανθρώπου,εκδ. Παπαζήση,Αθήνα 2008

  • Από την εξαχρείωση στην εξαθλίωση (1974-2012),εκδ. Προσκήνιο,Αθήνα 2012

  • Κωνσταντίνος Δ. Περρίκος (1905-1943). Η Βιογραφία ενός Ήρωα (με Π. Βατάκη & Κ. Λαγό) εκδ. Μένανδρος, Αθήνα 2018

 

Ας είναι διαφανεί τα σύννεφα που θα τον περιβάλλουν εκεί ψηλά.

Να μπορεί να μας παρακολουθεί και να μας θυμίζει πως το νόημα της ΖΩΗΣ είναι το ΕΙΝΑΙ και όχι το ΕΧΕΙΝ 

 

ΑΝΤΙΟ ΑΓΑΠΗΜΕΝΕ ΦΙΛΕ

Άλλες απόψεις: Της Ξένης Γιούργη - Φύλλα