Παρακολουθούμε όλοι αυτές τις μέρες στα ΜΜΕ το σεισμό που έγινε στη γείτονα ΝΑ Τουρκία και γινόμαστε μάρτυρες μιας βιβλικής καταστροφής και ανθρώπινης τραγωδίας. Συμπαραστεκόμαστε στον ανθρώπινο πόνο και ευχόμαστε να απαλύνει ο πόνος τους όσο είναι δυνατόν. Επίσης συγχαρητήρια στην Ελληνική ΕΜΑΚ για το διασωστικό τους έργο το οποίο φέρνει και τους δύο λαούς πιο κοντά.
Όμως ταυτόχρονα με τα συναισθήματα που μας διακατέχουν βλέποντας όλοι αυτή τη τραγωδία, αναρωτιόμαστε όλοι καθώς και οι δημοσιογράφοι βέβαια, ρωτώντας τους σεισμολόγους, τι γίνεται με εμάς, δηλαδή την Ελλάδα, καθώς είμαστε και εμείς σεισμογενή περιοχή.
Τα σενάρια πολλά, τα ακούσματά μας πολλά, εύλογη πότε η ανησυχία μας και πότε ο εφησυχασμός, γιατί λέει εμείς δεν έχουμε τόσο μεγάλα ρήγματα, γιατί μας σώζει λίγο η θάλασσα κλπ… αλλά έχουν γίνει και σε μας σεισμοί γύρω στα 7 ρίχτερ… ένα λίγο μπέρδεμα στις σκέψεις εμάς των απλών πολιτών… μέχρι να περάσουν μερικές μέρες να το ξεχάσουμε και αυτό μέχρι να ξαναγίνει κάτι και να το ξαναθυμηθούμε πάλι τότε.
Ας δούμε λίγο τα πράγματα με κάποια σειρά τουλάχιστον σε τοπικό επίπεδο, για το νησί της Χίου μας εννοώ και ας προσπαθήσουμε να βγάλουμε μερικά συμπεράσματα όσο δυνατόν σωστά, με το κοινό μυαλό μας και σύμφωνα με τα δεδομένα που ξέρουμε και τις πληροφορίες που μας δίνουν.
Στη Χίο τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει δύο μεγάλοι σεισμοί, ο σεισμός του 1881 7,3 βαθμοί της κλίμακας ρίχτερ με 7.866 νεκρούς και πολλές καταστροφές και ο σεισμός του 1949 6,7 ρίχτερ με 3 νεκρούς 50 τραυματίες, 500 σπίτια κατέρρευσαν και 2,500 σπίτια βγήκαν ακατάλληλα. Βέβαια έχουν γίνει και άλλοι σεισμοί πιο παλιά και κατά την αρχαιότητα που μπορεί κανείς να τα βρεί σε βιβλιογραφίες, από τους οποίους μερικοί ήταν ισχυροί, και έχουμε ζήσει και τα τελευταία χρόνια αρκετούς έως 6 ρίχτερ. Αυτοί οι σεισμοί προέρχονται από ρήγματα που υπάρχουν στο Αιγαίο.
Αυτά είναι χονδρικά τα δεδομένα στη περιοχή μας που ξέρουμε, έχουμε ζήσει μέχρι τώρα και έχουμε ακούσει και από μαρτυρίες των πατεράδων και παππούδων μας.
Π.χ προφορική μαρτυρία από την οικογένειά μου στη Παναγία Κρήνα όπου υπήρχε παλαιός πύργος Γενοβέζικος το 1881 γκρεμίστηκε ο Πύργος(Σώζεται λαογραφία του) και σκοτώθηκε η προγιαγιά μου Φρόσω Πάγκαλου. Στη θέση του Πύργου αργότερα χτίστηκαν σπίτια της οικογένειας Τρέμη. Ένα από αυτά το οποίο ήταν του παππού μου και το οποίο έχω παραλάβει κληρονομιά, όταν ήλθε ο καιρός να το παραλάβει και να βγεί ο φόρος, προσέξτε, ως μέτρο χρονολόγησης στην αυτοψία θεωρήθηκε η ύπαρξη κλειδιών στους τοίχους για όσους ξέρουν, τα οποία σύμφωνα με μηχανικό άρχισαν και έμπαιναν μετά το σεισμό του 1881, γιατί πριν το σεισμό δεν έμπαιναν στα σπίτια, γι΄αυτό και έπεσαν τα περισσότερα.
Θα πεί κάποιος βέβαια, και τώρα τι μας λές?? Κάτι θές να πείς και εσύ, καινούργια είναι αυτά…τά ξέραμε… Ωραία… και αφού τα ξέραμε τι κάναμε;
Κατά τη γνώμη μου, κτίσαμε πολυκατοικίες και μονοκατοικίες 30,40, 50 ετών με τον παλιό αντισεισμικό κανονισμό πρίν από το καινούργιο της δεκαετίας του 1980,που τώρα βλέπουμε να σκίζουν οι κολώνες, να φαίνονται τα σίδερα, να τρέχουν αλλού τα νερά μέσα στα σπίτια, από κακή κατασκευή ή κακή συντήρηση και να τρέχουν μετά να τα μπαλώσουν, αλλά το πρόβλημα από μέσα υπάρχει και παραμένει. Και σε πολλές περιπτώσεις να ισχύει το «απ΄έξω μπέλλα μπέλλα και από μέσα κατσιβέλα».
Οι προαναφερόμενοι ιστορικά σεισμοί που έγιναν, οι πιο μικροί σεισμοί που γίνονται μέχρι τώρα, και τα λεγόμενα των σεισμολόγων, δεν μας οδηγουν στο συμπέρασμα ότι θα γίνει και εδώ ένας μεγαλύτερος σεισμός...; Αυτό φαίνεται σίγουρο…. το πότε δεν έχει σημασία αν είναι αύριο ή σε 50 χρόνια, εμείς πρέπει να ενεργούμε και να προνοούμε σαν να γίνει αύριο….
Ερωτήματα μεγάλα... γιατί άφησαν με το παλιό αντισεισμικό κανονισμό το κράτος και έγιναν τέτοια κτίρια; Δεν ήξεραν… εμ δεν ρώταγαν..που λένε..
Ερώτημα δεύτερο ενδιαφέρθηκε καμιά υπηρεσία να ελέγξει κτίρια και σπίτια που μένουν άνθρωποι τουλάχιστον, εάν είναι κατάλληλα ή εάν θα αντέξουν ένα μεγάλο σεισμό που μπορεί να γίνει?(ισως να μη προβλέπεται για τα υφιστάμενα δεν ξέρω οι αρμόδιοι ξέρουν).
Ερώτημα τρίτον Εχουν προβλεφθεί σχέδια αντιμετώπισης σεισμού από τις αρμόδιες πολιτικές προστασίες και δεν εννοώ μόνο σχέδια στα χαρτιά αλλά και επί του πρακτέου, δηλαδή χώροι υποδοχής, υλικά κλπ, ή σαν τα καταφύγια θα τα ψάχνουμε την ώρα που θα μας ρίχνουν τις βόμβες.
Εν κατακλείδι που λένε και έχοντας το θάρρος της γνώμης μου, κρινόμενος γ’ιαυτό πιστεύω και φοβάμαι, ότι πολλά από τα κτίρια που προανέφερα, σε ένα δυνατό σεισμό θα έχουν μεγάλο πρόβλημα, για να μη πω κάτι παραπάνω, και πρέπει τα συμβαίνοντα στη γείτονα να μας υπενθυμίσουν τι έχει γίνει και σε μας πιο παλιά και να το λάβουμε σοβαρά υπ΄όψιν μας οι ιδιοκτήτες, οι μισθωτές και περισσότερο οι αρμόδιοι.
Χίος 13 Φεβ 2023 Οθων Π. Τρέμης